Bebeklerde Göz Kayması Tedavisi

Bebeklerde doğumdan itibaren görülen göz kayması gelecek zamanlar için bebeğin görme duyularını önemli derecede etkileyebilmektedir. Çoğu zaman bebeklerde görülen göz kayması içeriye doğru (ezotropya) olsa da, yukarıya ve dışarıya doğru kayma derecesinde olan şaşılıklar da olabilmektedir.

Öncelikle bunun gerçek bir göz kayması ya da yalancı şaşılık olup olmadığından emin olunması gerekmektedir. Bunun için de uzman bir hekim tarafından bebeğinize detaylı göz muayenesi yapılmalıdır.

Genel anlamda bebeklerin %10'luk kısmında burunlarının geniş olması nedeni ile yalancı şaşılık görülebilmektedir. Bunun haricinde bebeklerde ilk 4 aya kadar, ara ara gözlerde kayma olması gayet normal ve sık karşılaşılan bir durumdur.

Ama önemli bir ayrıntıyı kaçırmamak gerekir. Yalancı şaşılık yaşayan birçok bebekte, ilerleyen zamanlarda gerçek şaşılık yaşanması da ihtimal dahilindedir. Bu iki ayrı kavramın birbiriyle karıştırılmaması gereklidir. Bebeklerde göz kaymasının en belirgin şekilde ortaya çıktığı dönemler 3 ile 6 ay arasındaki zaman dilimi ve 2 ile 3 yaş arasındaki zaman dilimidir.

Bebeklerdeki göz kayması tedavisinde erken teşhis büyük rol oynamaktadır. Tedavinin başarısı için de bu faktör önemli bir rol oynar. Yalancı göz kayması teşhisi konulan bebeklerde, bu kaymalar aile tarafından düzenli bir şekilde kontrol edilmelidir.

Bir bebeğin herhangi bir rahatsızlığı ya da problemi ilk olarak ailesi tarafından fark edilir. Bebeğinizin bu anlamda hiçbir belirtisi ya da sorunu olmasa dahi, her bebeğin ailesi tarafından önlem ve kontrol amaçlı düzenli bir şekilde göz kontrollerine götürülmesi gerekmektedir.

Bebeklerin büyük bir kısmı hipermetrop ve astigmat gibi göz rahatsızlıklarıyla doğar. Büyümesi ve gelişmesi başlayan bebeklerde, görme oranı artar ve doğumla birlikte gelen bu bozukluklar azalarak ortadan kaybolur.

Aynı zamanda her ailenin, bebeklerin göz sağlığı açısından görme ve göz konuları hakkında mutlaka bilgi sahibi olması gerekmektedir. Nasıl ki çocukların boy ve kilo gelişimlerinin takibi düzenli bir şekilde yapılıyorsa, göz ve görme gelişimi takiplerinin de aynı şekilde yapılması gerekir.

Çocuğunuza baktığınızda bir göz düz bir şekilde karşı tarafa bakıyorsa ve diğer gözde ondan ayrı bir yöne doğru, yer değiştirme gibi bir durumla karşılaşılırsa, bebeklerde şaşılık tedavisi için düzenli olarak yapılan göz muayenelerinin daha erken bir zamana taşınması gerekmektedir.

Bebeklerde Göz Kayması Belirtileri

Bebeklerde göz kayması probleminin birçok belirtisi bulunmaktadır. Bu belirtileri gören aileler, hiç vakit kaybetmeden bebeklerini uzman bir hekim tarafından muayene ettirmelidir. Bebeklerde göz kayması belirtileri şunlardır;

• Gözlerde görülen normal hareketlerin kaybolması ve normal olmayan hareketlerin gözlemlenmesi

• Gözlerden özellikle birini, ışıklı bir ortamda kısma durumu

• Fotoğraf çekildiği zaman gözlerden yansımakta olan ve normal şartlarda kırmızı renkte olan reflenin sarı/beyaz renge (Lökokori) dönmesi

• Kafanın ya da yüzün sürekli bir yöne çevrilmesi

• Yürümeye başlayan bebeklerde sonradan ortaya çıkan dengesizlik

​​​​​​

Bebeklerde Şaşılık Testleri

Bebeklerde şaşılık ya da görme bozukluklarının nedenleri öncelikli olarak düzgün ve düzenli bir şekilde yapılan göz muayeneleri ile kontrol edilmektedir. Ama bu göz muayeneleri tek başına yeterli olmayabilir. Göz muayeneleri bazı durumlarda yetersiz kalabilir.

Bu gibi durumlarda uzman hekimler tarafından yapılan şaşılık göz testleri ile daha net sonuçlar alınmaktadır. Bu testleri şu şekilde sıralayabiliriz.

Hirschberg Testi

Bu test gözlerin paralellik durumunu kontrol etmek için yapılır. 50 cm mesafeden gözlere tutulan bir ışık kaynağının oluşturduğu sonuçlar ile test sonucu hekim tarafından belirtilir.

Örtme-Açma Testi

Bu test de göz kayması olup olmadığını kontrol etmek amacıyla yapılan bir testtir. Gözün kapatılması sağlanır ve kısa bir süre beklenir ve kapama kaldırılır. Kapatılan gözün açıldıktan sonraki hareketleri kontrol edilir. Bu testin yeterli olmaması durumlarında ek olarak alternan örtme testleri de yapılabilmektedir.

Göz Hareketlerindeki Kontrol

Bu test ile göz belirli bir noktaya baktırılır ve bakılan nokta üzerinde iki ayrın gözünde kontrolü sağlanır. Yani bir göz belirli bir noktaya bakarken, diğer gözün baktığı yön ile göz kayması teşhis edilmeye çalışılır.

Prizma Testi

Bu aşamada örtme testi prizma ile birleştirilir ve kayma oranı (açısı) ölçülür. Prizmanın gücü kaymanın ortadan kalkacağı ana kadar artırılır. Tüm bu yapılan testler ile göz kayması teşhisi konulan bebekler için uzman hekimler tarafından bebeklerde göz kayması tedavi süreci başlatılır.

Bebeklerde Göz Kayması Ne Zamana Kadar Normal?

Bebeklerde göz kayması belirli dönemlere kadar normal olarak kabul edilen bir olaydır. Genel olarak bakıldığı zaman yeni doğmuş bebekler doğduklarında geçici göz rahatsızlıkları ile doğmaktadır. Düzenli göz kontrolleri sonucunda doğumda karşılaşılan bu durum belirli bir süre sonra normale döner.

Fakat düzenli kontrol edilmeyen bebeklerde bu durum kalıcı olabilir ve çeşitli görme problemlerine yol açabilir. Bebeklerde görülen göz kayması doğumdan 4. aya kadar normal olarak karşılanmaktadır. 4. Aydan itibaren göz kaymalarının devam etmesi durumunda, mutlaka göz kontrolleri sıklaştırılmalı ve bu konuyla ilgili uzman hekimlerden destek alınarak şaşılık tedavisine başlanmalıdır.

Bebeklerde Göz Kayması Tedavisi

Bebeklerde göz kayması tedavisinde öncelikle şaşılığın türü belirlenir. Eğer gözlükle tedavi olabilecek bir göz kayması (örn: Akomodatif Ezotropya) tespit edilirse gözlük tedavisi verilir. Aynı zamanda kapama tedavisi de (göz tembelliği varsa) başlanabilir. Eğer bu tedavilerle sonuç alınamazsa veya kayma türü doğumsal (İnfantil Ezotropya) ise cerrahi tedavi yani şaşılık ameliyatı gerekebilir.

Bebekler Gözlük Takabilir mi?

Bebeklerde sanılanın aksine bebekler çok rahat bir şekilde gözlük takabilirler. Gözlük, görme ihtiyacını karşıladığında ve göz kaymasını düzelttiğinde bebekler bunu hisseder ve gözlüğe güzel bir şekilde uyum sağlar. Ailelerin de bu konuda sabırlı ve rahat olması gözlük tedavisi sürecinin daha kolay ilerlemesini sağlar.

Yalancı Göz Kayması Nedir?

Gözlerde hiçbir şekilde, bir göz kayması ya da şaşılık belirtisi olmamasına rağmen bu durumların var sanılması yalancı göz kayması (pseudostrabismus) olarak değerlendirilmektedir. Bu durum yüzün yapısal özellikleriyle alakalı bir durum olarak ortaya çıkar.

Aynı zamanda bir optik yanılsamadır. Yalancı göz kaymasının en yaygın rastlanan biçimi, gözlerin çapraz bir şekilde içe dönük olarak baktığı durumdur. Bunun yanı sıra bazen dışa dönük ve yukarı bakıldığında iki gözün aynı şekilde hizalanmadığı görüntüsü ile ortaya çıkan yanılsamalar halinde de belirtilir.

Göz kaymasının gerçek göz kayması ya da yalancı göz kayması olup olmadığı, uzman doktorlar tarafından yapılan bazı testlerle (örn: Hirschberg testi) teşhis edilmektedir.

Bebeklerde Göz Kayması İçin Egzersiz Var Mı?

Genel olarak bakıldığı zaman yetişkin kişiler için göz kayması gerçekleşen durumlarda birçok egzersiz (ortoptik tedavi) bulunmaktadır. Bu egzersizler çoğu kişide çok büyük etki yaratmasa da, bazı kişilerde olumlu sonuçlar alınmasını sağlamaktadır.

Fakat bebeklerde göz kayması tedavisi için bu durum çok mümkün değildir. Çünkü bebeklerin hareketleri belirli bir döneme kadar kısıtlıdır ve bu egzersizler için uygun değillerdir. Bu sebepten ötürü, bebeğinize yaptıracağınız göz muayeneleri sonucunda doktorunuzun tavsiyelerine uyarak bir bebek şaşılık tedavi yöntemi belirlemektir.

Bebeğin hareket kısıtlamalarının ortadan kalktığı dönemlerde ise belirli egzersizler yine doktor kontrolü altında yaptırılabilir. Göz önemli duyu organları arasında yer almaktadır ve göz sağlığı çok önemlidir. Erken teşhis birçok konuda bizlere fayda sağlar. Görme olanaklarının kısıtlanmaması için sık sık bebeklerin doktor kontrolünden geçirilmesi gerekmektedir.

Sonuç

Şaşılık ve göz kayması bebeklerde görüldüğünde dikkatli ve detaylı bir göz muayenesi yapılmalıdır. Bebeğin görme gelişiminin sağlıklı ilerlemesi için erken teşhis ve tedavi hayati önem arz eder.

Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)

Bebeklerde göz kayması için ne zaman doktora gidilmeli?

Bebeklerde ilk 3-4 ay ara sıra kayma normaldir. Ancak, 4. aydan sonra devam eden, sürekli hale gelen, tek bir gözde sabit olan veya fotoğraflarda beyaz/sarı göz reflesi (lökokori) fark ederseniz, bebeklerde göz kayması tedavisi için vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmalısınız.

Bebeklerde göz kayması tedavisi sadece ameliyat mıdır?

Hayır. Bebeklerde göz kayması tedavisi kaymanın türüne göre değişir. Bazı kaymalar, özellikle hipermetropiye bağlı olanlar (akomodatif ezotropya), sadece gözlükle tamamen düzelebilir. Göz tembelliği varsa kapama tedavisi uygulanır. Ameliyat (cerrahi), genellikle doğumsal (infantil) kaymalarda veya gözlükle düzelmeyen durumlarda gereklidir.

Yalancı şaşılık (pseudostrabismus) nedir?

Yalancı şaşılık, gözlerde gerçek bir hizalanma bozukluğu (kayma) olmamasına rağmen, bebeğin burun kökünün basık ve geniş olması nedeniyle gözlerin içe kayıyormuş gibi görünmesidir. Bu durum optik bir yanılsamadır ve bebek büyüdükçe burun yapısı geliştikçe kaybolur. Ancak yalancı şaşılık olan bebeklerin de gerçek şaşılık açısından takip edilmesi önemlidir.

Bebeklerde göz kayması tedavi edilmezse ne olur?

Tedavi edilmeyen gerçek şaşılık, ciddi sorunlara yol açar. En önemlisi, beynin kayan gözden gelen görüntüyü baskılaması sonucu o gözde kalıcı görme kaybı, yani göz tembelliği (ambliyopi) gelişir. Ayrıca beynin üç boyutlu görme (derinlik hissi) yeteneği de gelişemez. Erken teşhis bu yüzden kritiktir.

Instagram’da bizi takip etmek için tıklayınız.