Bebeklerde göz kayması, ara sıra olan bebeklik şaşılıkları ve yalancı şaşılık ile karıştırılmamalıdır. Bebeklerde yalancı şaşılık sık karşılaştığımız bir problem olmakla birlikte, gerçek gözde kayma sorununun devamlı olarak bulunduğu ve kayma açısının oldukça belirgin olduğu unutulmamalıdır.
Her bebekte yapılacak düzenli ve detaylı göz muayeneleri ile bebeklerde şaşılık teşhis edilmesi mümkündür.
İçindekiler
Bebeklerde göz kayması için en sık ortaya çıkış zamanları 3-6 ay arası ve 2-3 yaş arasıdır. Bebeklerde şaşılık tedavisinde erken teşhis ve tedavi, göz sağlığı ve tedavinin başarısı için çok önemlidir.
Bebeklerde Gözde Kayması Teşhisi
Bebeklerde yaptığımız detaylı bir göz muayenesi ile kayma varlığını ortaya çıkarmak ve teyit etmek mümkündür. Işık yansıma testi (Hirschberg testi) ilk olarak uyguladığımız testtir. Yaklaşık 33 cm'den kalem ışık kaynağından korneadaki yansıma yerine göre bebekte kayma tespiti yapıyoruz.
Bebeklerde gözde içe kayma (infantil ezotropya) olduğunda, göz tercihinin bulunması diğer gözde olası göz tembelliğine işaret edebilmektedir.
Göz hareketlerinin teşhisi bebeklerde gözde içe kayma şüphesinden uyguladığımız testler arasındadır. Gözlerin farklı bakış pozisyonları için hareket kabiliyetini kontrol ediyoruz. Bunun dışında taş bebek manevrası adı verilen manevra ile olası dışa bakış kısıtlıkları teşhis ediyoruz.
Bir bebekte göz kayması şüphesi ile tarafımıza başvurduğunda ayrıca göz bozuklukları, gözün anatomik durumunu da mutlaka kontrol ediyoruz. Olası bir doğumsal katarakt ve retina anormalliğinin tespit edilmesi de büyük önem taşımaktadır.
Nadir de olsa, farklı göz sorunlarının görme kaybına yol açması nedeni ile bebeklerde şaşılık gelişimi de görülebilmektedir. Bu nedenle şaşılık nedeniyle başvuran her çocukta mutlaka detaylı bir göz muayenesi gerçekleştiriyoruz.
Bebeklerde Gözde Kayma Testleri
- Hirschberg testi
- Örtme / Açma Testi
- Göz hareketlerinin kontrolü
- Vertikal 10 prizma testi
Bebeklerde Gözde İçe Kayma Tedavisi
Bebeklerde gözde içe kayma tedavi edilmediğinde, iki gözle görme-üç boyutlu görme (binoküler görme) kabiliyetinin kazanılması mümkün değildir. Erken cerrahi girişim ile üç boyutlu görme şansı mümkündür.
Bebeklerde göz kaymasının erken tedavisi ile amaç, iki gözle görme yeteneğini kazandırma şansını arttırmaktadır. Öte yandan, bebeklik dönemi şaşılık durumunda eşlik eden yukarı kayma, büyüme ile şaşılık tekrarı gibi nedenlerle ikinci müdahale %15-30 ihtimalle erken veya yaşamın ilerleyen zamanlarında gerekebileceği unutulmamalıdır.
Bebeklerde şaşılık durumunda diğer bir sorun da göz tembelliği (ambliyopi) yani gözün görme potansiyelinin düşmesidir.
Bebeklerde şaşılık ameliyatı en sık olarak gözde içe kaymaya karşı iç kaslara zayıflatma işlemi en sık gerçekleştirdiğimiz ameliyatlardır.
Bunun yanında iç kasa toksin uygulaması son yıllarda başarılı sonuçlar aldığımız yöntemlerdir. Bununla birlikte toksin uygulamasının birden fazla kez yapılması gerekebileceği unutulmamalıdır.
Bebeklerde Gözde Dışa Kayma Tedavisi
Bebeklerde gözde dışa kayma daha az gördüğümüz bir şaşılık sorunudur. Gözde dışa kaymanın ara sıra olması doğum sonrası ilk aylarda normal kabul ettiğimiz bir durumdur. Yine de mutlaka detaylı bir göz muayenesi gerekmektedir.
Gözde dışa kaymanın giderek artması veya sürekli hale gelmesi ise uyarıcıdır. Çocuklarda ara sıra olan dışa kayma tedavisinde egzersiz yanı sıra, bebeklerde gözde dışa kayma sıklaştığında tedavi yöntemleri arasında şaşılık ameliyatı seçeneği bulunmaktadır.
Bebeklerde Göz Kayması Tedavisi
Bebeklerde şaşılık tedavisi detaylı bir değerlendirme gerektiren bir sorundur. Doğumsal katarakt veya göz içi görmeyi etkileyecek sorunların gözde kaymaya neden olabileceği unutulmamalıdır.
Gerekli araştırmalar sonrasında tedavi ve takibin mutlaka düzenli devam etmesi ve göz tembelliği veya üç boyutlu görmenin kazanılması için gerekli müdahalelerin yapılması gerekecektir. Bebeklerde şaşılık ve göz kayması tedavisinin ertelenmesi ve ihmal edilmesinin çoğu zaman tedavi başarısını azalttığı bilinmelidir. Erken teşhis ve tedavi ile bebeklerde şaşılık tedavisi daha başarılı sonuçlar vermektedir.
Şaşılık Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
Bebeklerde göz kayması ne zaman normal kabul edilir?
Bebeklerin hayatının ilk 3-4 ayında, göz kasları ve beyin koordinasyonu henüz tam gelişmediği için ara sıra göz kayması (intermitan şaşılık) görülmesi normal kabul edilebilir. Ancak 4-6 aylıktan sonra devam eden veya sürekli hale gelen kaymalar normal değildir ve mutlaka muayene gerektirir.
Yalancı şaşılık nedir, gerçek kaymadan nasıl ayırt edilir?
Yalancı şaşılık (pseudostrabismus), bebeklerde burun kökünün basık ve geniş olması nedeniyle gözlerin içe kayıyormuş gibi görünmesidir. Bu durumda gözlerde hizalanma bozukluğu yoktur. Gerçek göz kaymasında ise gözlerin paralelliği bozulmuştur. Bu ayrımı en net şekilde "ışık yansıma testi" (Hirschberg testi) ile doktorunuz yapabilir.
Bebeklerde en sık görülen şaşılık türü nedir?
Bebeklik döneminde en sık karşılaşılan gerçek şaşılık türü, genellikle ilk 6 ay içinde ortaya çıkan "doğumsal içe kayma" yani "infantil ezotropya"dır. Bu durum, genellikle yüksek açılı bir içe kayma ile karakterizedir ve tedavisi çoğunlukla cerrahidir.
Bebeklerde göz kayması tedavisi neden önemlidir?
Tedavi edilmeyen bebeklik çağı şaşılığı, beynin her iki gözü aynı anda kullanma yeteneğini (3 boyutlu görme) öğrenmesini engeller. Ayrıca, sürekli kayan gözde görme tembelliği (ambliyopi) gelişir. Erken tedavi, bu fonksiyonların kazanılması ve kalıcı görme kaybının önlenmesi için kritik öneme sahiptir.
Instagram’da bizi takip etmek için tıklayınız.
