Gözyaşının çoğu gözlerin üst dış kısmında bulunan ana gözyaşı bezinden salgılanır. Göz yüzeyine yayılan gözyaşı gözü korur, rahat açılıp kapanmasını sağlar ve görmenin kaliteli olması için gereklidir.
Bir kısmı buharlaşan gözyaşı, alt ve üst göz kapaklarımızın iç kısmında yer alan gözyaşı kanalcıklarıyla önce gözyaşı kesesine, buradan da gözyaşı kanalıyla buruna akar. Ağladığımızda burnumuzun akmasının sebebi budur.
Gözyaşı kanalcıklarında veya kanalında tam veya tam olmayan bir tıkanıklık, bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı olarak bilinir ve gözde sulanma ve çapaklanma şeklinde bulgu verir. Sulanma soğukta, rüzgarda, gün ışığında veya gribal enfeksiyonlarda artabilir.
Anne karnında gözyaşı kanalının buruna açıldığı yerde ince bir zar vardır. Bu genellikle doğumla beraber açılır. Bebeklerin en az %20’sinde gözde sulanma şikayeti olur fakat bunların %85'i ilk 1 yıl içinde kendiliğinden açılır.
Bebeklerde Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı Tedavisi
Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı tedavisinde öncelikle yapılması gereken masajdır. Doğru ve düzenli bir gözyaşı masajı ile %90’ı geçen oranlarda başarı bildiren yayınlar mevcuttur. Sulanmayla beraber çapaklanma da varsa antibiyotikli damlalar verilir. Bir yaşına kadar açılmayan gözyaşı kanalı tıkanıklığında gözyaşı kanalının açılması için sondalama (probing) işlemi gerçekleştirilir.
Yaklaşık 10 dakika süren bu sondalama işleminde, gözyaşı kanalı metal bir sonda (prob) yardımıyla mekanik olarak açılmaktadır. Anestezi altında yapılan sondalamada herhangi bir yara izi ya da dikiş olmamaktadır. Kanal tıkanıklığı işlemden sonra gerilemediyse ikinci bir sondalama uygulanabilmektedir.
Bebeklerde göz sulanması olan durumlarda tek sebep gözyaşı kanalı tıkanıklığı değildir. Konjenital glokom denilen doğumsal göz tansiyonu, kronik konjonktivit, kapak bozuklukları, kornea hastalıkları da göz sulanmasına sebep olabilir. Bu nedenle gözlerinde sulanma ve/veya çapaklanma olan tüm bebekler ayrıntılı göz muayenesinden geçmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı neden olur?
En sık nedeni, anne karnında gözyaşı kanalının buruna açıldığı yerdeki (Hasner valfi) ince bir zarın doğumdan sonra kendiliğinden açılmamasıdır. Bu zarın tıkalı kalması, gözyaşının buruna akmasını engeller ve gözde birikerek sürekli göz sulanması ve çapaklanma yapar.
Gözyaşı kanalı tıkanıklığı masajı nasıl yapılır ve işe yarar mı?
Evet, masaj tedavideki ilk ve en önemli adımdır. Doğru ve düzenli masajla (%90'ın üzerinde) tıkanıklık açılabilir. Göz pınarı ile burun kökü arasına hafifçe bastırılarak, biriken gözyaşının basınçla kanaldan aşağı itilmesi ve zarı açması hedeflenir. Bu masajın nasıl yapılacağını mutlaka doktorunuzdan öğrenmelisiniz.
Sondalama (probing) işlemi nedir, acı verir mi?
Sondalama, masajla açılmayan tıkanıklıklar için 1 yaş civarında uygulanan cerrahi bir işlemdir. Bebek anestezi altındayken (ağrı hissetmez) metal bir sonda (prob) ile gözyaşı kanalından girilerek tıkalı olan zar mekanik olarak açılır. İşlem yaklaşık 10 dakika sürer, dikiş veya yara izi olmaz.
Bebeğimin gözü sulanıyor, tek neden kanal tıkanıklığı mıdır?
Hayır. Gözyaşı kanalı tıkanıklığı en sık neden olsa da, bebeklerde göz sulanması çok ciddi başka durumların da habercisi olabilir. Özellikle doğumsal göz tansiyonu (konjenital glokom), kornea hastalıkları veya enfeksiyonlar da göz sulanmasına yol açabilir. Bu nedenle sulanma fark edilir edilmez mutlaka detaylı bir bebek göz muayenesi yapılmalıdır.
Instagram’da bizi takip etmek için tıklayınız.
